Als wijk van de toekomst en proeftuin voor duurzame stedelijke ontwikkeling staat Merwede open voor experimenten en innovaties op het gebied van onder andere circulair en energieneutraal bouwen. Wat gebeurt er momenteel in Merwede op dit gebied? We brachten een bezoek aan Sustainer Homes, gevestigd in Merwede. Sustainer Homes richt zich nadrukkelijk op duurzame architectuur. Hoe kijkt men daar aan tegen de ambities voor Merwede. Sebastiaan Hameleers aan het woord.

Proeftuin Merwede
Merwede wordt een gezonde, duurzame en klimaatbestendige stadswijk. Er wordt ingezet op een wijk die fungeert als proeftuin met experimenten op het gebied van klimaatadaptatie, gezondheid, energie, circulaire systemen en biodiversiteit. Gebouwen zijn zoveel mogelijk energieneutraal, onder meer door isolatiemaatregelen, van zonnepanelen op daken en aan gevels en de plaatsing op de hoogste gebouwen van markante ‘power nests’ als windenergiesystemen. De materialen waarmee in Merwede gebouwen, straten en pleinen vorm krijgen moeten in de toekomst herbruikbaar zijn, bijvoorbeeld na sloop. De wijk is ook geschikt voor elektrisch rijden, onder andere door de aanleg van voldoende oplaadvoorzieningen. De accu’s van elektrische auto’s spelen bovendien een rol in de opslag van de met zonnepanelen opgewekte elektriciteit. Momenteel wordt nog onderzocht hoe dergelijke ambities concreet kunnen worden ingevuld.

‘Duurzame architectuur binnen handbereik’

Volledig zelfvoorzienend
‘Duurzame architectuur binnen handbereik’ is de aansprekende slogan waarmee Sustainer Homes zich momenteel op haar frisse website presenteert. Sinds de oprichting medio 2015 gevestigd in De Stadstuin in Merwede, bouwt Sustainer Homes droomwoningen die zelf genoeg stroom genereren en voldoende water opvangen om er off grid en dus onafhankelijk in te kunnen leven. Medio juli 2015 werd de eerste demo-versie getoond tijdens een demonstratie dag van een startupbootcampprogramma en dat ging niet onopgemerkt voorbij. Energiebedrijf Eneco schafte destijds de eerste containerwoning, ‘Sustainer’ genaamd, aan en ging tevens een samenwerking voor twee jaar aan met het bedrijf. De containerwoning is onder andere uitgerust met zonnepanelen, een batterij voor energieopslag en een warmtepomp. Inmiddels is het woningaanbod flink uitgebreid en participeert Sustainer Homes in heel wat aansprekende projecten.

Andere schaal
‘De ontwikkelingen in Merwede zijn van een geheel andere schaal en orde dan de projecten waarop wij betrokken zijn!’ Aan het woord is Sebastiaan Hameleers van Sustainer Homes. ‘Wij ontwikkelen zelfstandige, modulair op te bouwen woningen die off grid kunnen functioneren. Doorgaans gaat het daarbij om een enkele woning, maar inmiddels zijn wij ook betrokken bij gebieds- en wijkontwikkelingen als bijvoorbeeld Wilgenwold in Oosterwold. Een dergelijke wijk kent een geheel ander vertrekpunt – duurzame woningen tussen water, weide en wilgen – dan in Merwede, waar een enorme opgave ligt om binnenstedelijk veel woningen te bouwen. Ik ben dan ook benieuwd wat de insteek op circulair en energieneutraal bouwen uiteindelijk oplevert voor het gebied en de voor de stad. Vanuit de ervaring die wij inmiddels hebben opgedaan zou ik zeggen dat het goed is om goed te kijken naar de mogelijkheden van decentrale energieopwekking op een dusdanige manier dat deze het stadsbeeld niet te veel verstoord. En juist dat is goed mogelijk bij het realiseren van een gebied dat nieuw wordt gebouwd.’

Wonen hoe je maar wilt
‘Duurzame en modulaire woningen zijn sterk in opmars momenteel’, vervolgt Hameleers. ‘Onze woningen zijn echter de eerste die geen enkele aansluiting nodig hebben op het riool, water-, gas-, of elektriciteitsnet en die toch alle comfort en faciliteiten van een normaal huis bieden. Voor de uitwerking van ons idee namen we een duurzame architect en een sociologe in de arm. Voor de generaties van morgen, die stijgende huren en overbevolkte steden tegemoet zien, ontwikkelden wij een betaalbaar, duurzaam en flexibel woonconcept met een ecologische footprint van bijna 0. Dat laatste dankzij het zelfvoorzienende karakter en de cradle2cradle bouwprincipes. Daarmee maken we de weg vrij naar een leven vrij van energierekeningen, eindeloze hypotheekschulden en vrij om zonder impact op de omgeving te wonen waar je maar wilt.’ Een bijzonder sterk en zeer innovatief concept en het zou mooi zijn als er ook binnen de ontwikkelingen in Merwede plaats voor zou zijn.